Joannis de Gorter medicina dogmatica seu opuscula medico-practica tres morbos particulares, delirium, vertiginem, et tussim ... pro specimine exhibentia ... quibus accedit Oratio pro medico dogmatico, & in hac editione primum morbi epidemii descriptio & curatio / [Johannes de Gorter].

  • Gorter, Johannes de, 1689-1762
Date:
1755
Catalogue details

Licence: Public Domain Mark

Credit: Joannis de Gorter medicina dogmatica seu opuscula medico-practica tres morbos particulares, delirium, vertiginem, et tussim ... pro specimine exhibentia ... quibus accedit Oratio pro medico dogmatico, & in hac editione primum morbi epidemii descriptio & curatio / [Johannes de Gorter]. Source: Wellcome Collection.

    40/188 (page 24)
    N. 7. Ul?i fomnus deliriuHn fedat, bonum eji . H, a, 72. Pofl cognitionem pr^efentiae phrenitidis requiritur , ut fiat curatio , quae duplex cft , vel Naturalis vel Artificialis. Antequam ex arte curare valemus morbum , neceffe efi: ridere , quod obfervaverunt Veteres profuifTe ad lalutem segri: & , quae bona inventa fuere , ea arte a nobis fiunt imitanda . Hinc ex Hippocrate fideliffimo illo ficriptore ea defiumfii, quae in textu proponuntur . A deoque fii quis ex antece¬ dentibus cognoficat veram caufiam phrenitidis , facile potelt dijudicare , an ea , quae fiequmitur , fiint bona vel mala . Ita legendus ed: Hippocrates, ac fii quis ju¬ nior medietis adeffet le61:o aegroti, & vidilTet talia in ^gris fime ulia ratione . Hip¬ pocrates hxc inventa annotavit, & ob eam rem nobis reliquit, ut ea imitemur . Hinc , qui non intelligit Hippocratem , ille non intelligit artem medicam . Ita omnes ejus Aphorifimi non fiunt aliud , quam mera obfiervata in aegris; & fi ali¬ quis illa legat, aeque plana fiunt, ac fi vidiffet eadem in aegro . Quis itaque pot- ed: gloriari fie intelligere morbum cum ejus fiymptomatibus in aegro , fi non intel- ligat Hippocratem ? N. I. Ob has rationes . C i. ) Alvus liquida in morbis inflammatoriis defignat non tantam efle in corpore ficcitatem , ut alvi excrementa exliccari poflTint. Bo¬ num eft, fi cataplafimata applicata parti inflammata humida auferantur de tali parte, denotat enim non magnum eflfe lentorem fianguinis. Hinc excrementa fiunt dura, quando cataplafimata ablata fiunt ficca. ( v. ) Maximus efl confienfius inter caput & alvum . In morbis capitis iiil prsedantius eft , quam alvum duce¬ re . Hoc corollarium inde deduco , fii prjeflans efl in morbis capitis alvum habere liquidam , tunc in curatione id faciendum ed:, ut alvus ita fit. Hinc debemus injicere clyfimata humida , ut ea pars humida habeatur , atque clyfimata purgantia ad alvum ducendam , ut materies a caphe ad alvum ducatur , & fic evacuetur . N. 2. In urina fiedimentum oritur fiemper ex morbi materia , in fianaenim u- rina numquam fiedimentum . Igitur cum in hoc periculofiiflimo morbo multum fiedimenti invenio , cognofico materiem morbi a capite derivari ad urinam & fic evacuari, ergo bonum . (2.) Ex fiedimento cognofeo inflammationem tendere in refiolutionem . Dein dum multum fiedimenti tranfit, ficio vias has effe patulas: fied hoc nunquam fit in valida inflammatione , nifi pod fiedationem . Hoc igitur pro corollario ed imitandum arte . Utinam fieri poflfet, & edet in nodra poteda- te , fiane fiedimentum facerem : hic autem fiubfidit ars, adeoque quo ad curationem nihil praedare poffumus ad fiedimentum faciendum . N. 3. Sudor ed vel multus & roridus , vel multus & frigidus . Sudor copiofius calidus aufert materiem , magis quam exhalatio per infienfiibilem perfipirationem. Si roridus fit, indicat motum vitalem valere in peripheria corporis, & vires fia¬ tis valere ad expellendum fiudorem . Ex fiudore quoque poflTum colligere non ma¬ gnam efle ficcitatem , facilem fieparationem humoris a reliqua maflfa , facilem e- vacuationem per cutim , & effe diminutionem inflammationis. Si frigidus autem fiudor exit, noxium ed ; exit enim , quia oficula defe6Iu motus vitalis relaxantur, & quia humores in materiem fiphacelatam converfi fiunt; exit, quia motus vix ul¬ lus redat in peripheria corporis. Hinc fiudor roridus bonus, frigidus malus . Dedu¬ co igitur inde , fi fieri poflit, id ed imitandum in Phrenitide. Ergo (i.) de¬ bet adeffe fiatis magna humoribus copia , hinc copiofie bibendae potiones tepidae & calidiE . Siccitatem autem a majori motu natam temperamus per venae fie^Iionem . Quando vires pellentes deficiunt, cardiacum aliquod debemus adhibere . Sed evi¬ tanda fiunt calefacientia fiudorifera . N. 4. Haemorrhagia fit ex arteria in naribus, orta ex arteria carotide .* dum illa arteria aperitur , alter ramus ex eodem trunco proveniens, quia hic datur minor relidentia verfius ramum apertum , minorem fianguinis quantitatem accipit, hinc illa caufia , quae facit majorem derivationem ad ce¬ rebrum , tollitur aliunde . Vense fie6Iio magis minuit in aliis arteriis per totum corpus